Duke parë majën e një kreshtë në Shqipëri, mund të shohësh një peizazh shkëmbor me shkurre të harlisura. Nga poshtë, maja e kodrës nuk duket veçanërisht e pazakontë. Por diçka “unike” është fshehur në kodër – për mijëvjeçarë. Një “qytet i panjohur” u rizbulua nga arkeologët në Bushat në vitin 2018, sipas një njoftimi për lajme të 25 korrikut nga Universiteti i Varshavës.
Rrënojat e harruara prej kohësh, të konsideruara nga arkeologët si të një “qendre të rëndësishme urbane”, janë të vendosura në dy kreshta me një luginë të vogël në mes, duke i dhënë qytetit një formë afërsisht trekëndore, sipas një studimi të vitit 2021 të botuar në revistën Antiquity.
“Në ditët e sotme rrënojat e qyteteve të gjera antike me emër të panjohur përgjithësisht nuk zbulohen më,” thanë arkeologët. Duke shpresuar për të gjetur përgjigje për vendin misterioz, arkeologët me Qendrën Kërkimore të Antikitetit të Evropës Juglindore gërmuan një “ndërtesë shumë të madhe” në pikën më të lartë të qytetit, tha organizata në një njoftim për shtyp.
Ndërtesa ishte rreth 2,400 vjet e vjetër me “tre dhoma te bollshme dhe një korridor të gjatë”, thanë arkeologët. Fotot tregojnë konturin e strukturës së shkatërruar. Brenda, arkeologët gjetën “një numër të mahnitshëm” gotash për pirjen e verës, të cilat ishin të madhësive të ndryshme”, i tha universitetit Piotr Dyczek, një arkeolog me Qendrën Kërkimore të Antikitetit të Evropës Juglindore.
“Ne kemi zbuluar një ndërtesë unike,” tha Dyczek. Ai e identifikoi ndërtesën si një prytaneion, një strukturë e lashtë greke ku mblidheshin zyrtarët e qeverisë, ose një “hestiateron, (i cili) është një nga strukturat publike në të cilën duhet të digjet një zjarr i përjetshëm”.
Këto gjetje “të habitshme” sugjerojnë se qyteti misterioz ishte planifikuar dhe drejtuar si qytetet e lashta greke, thanë arkeologët. Vendbanimi, megjithatë, nuk ishte grek. Qyteti ishte pjesë e Ilirisë së lashtë, thanë arkeologët. Ilirët kontrolluan pjesën më të madhe të Ballkanit të sotëm derisa u pushtuan nga romakët e lashtë në vitin 168 p.e.s., sipas Britannica.
Gërmimet zbuluan më parë rrënojat e mureve mbrojtëse dhe dy portave të qytetit, dëshmi e madhësisë dhe rëndësisë së vendit, tha universiteti. Sipas qendrës kërkimore, arkeologët do të vazhdojnë gërmimet vitin e ardhshëm.
