Sipas dekretit të ri, dy qendra në Shqipëri do të strehojnë tashmë edhe emigrantët që kanë mbërritur në Itali, të cilëve iu është refuzuar kërkesa për azil dhe kanë marrë një urdhër dëbimi.
Qeveria e krahut të djathtë të Italisë ka miratuar një dekret që zgjeron përdorimin e qendrave shqiptare të përpunimit të shpejtë të azilit për të përfshirë qendrat e riatdhesimit, në përputhje me një propozim të fundit të BE-së.
Sipas dekretit të ri, dy qendra në Shqipëri që fillimisht ishin të destinuara për përpunimin e emigrantëve të shpëtuar në ujërat ndërkombëtare, tani do të strehojnë edhe emigrantët që kanë mbërritur në Itali, të cilëve u është refuzuar kërkesa për azil dhe kanë marrë një urdhër dëbimi.
Qendrat shqiptare kanë mbetur kryesisht joaktive që nga hapja e tyre në tetor, për shkak të pengesave ligjore dhe mes kundërshtimit të gjerë nga shoqatat e të drejtave të njeriut, të cilat besojnë se ato shkelin ligjet ndërkombëtare dhe vënë në rrezik të drejtat e emigrantëve.
Projekti, i cili ka kushtuar rreth 800 milionë euro për një investim pesë-vjeçar, ka qenë një zhgënjim për qeverinë konservatore të udhëhequr nga kryeministri Giorgia Meloni.
Pas një pune ndërtimi më të gjatë se sa pritej, tre grupet e para të emigrantëve të transferuar atje në tetor, nëntor dhe janar u kthyen në Itali vetëm disa orë më vonë, pasi magjistratët italianë refuzuan të vërtetonin ndalimin e tyre në vendin jashtë BE-së.
Ministri i Brendshëm Matteo Piantedosi tha në një konferencë për shtyp të premten se dekreti i ri nuk ndryshoi pjesën më të madhe të marrëveshjes me Shqipërinë, por shtoi funksione të reja për qendrat.
“Dekreti ndryshon ligjin që ratifikon protokollin me Shqipërinë, por nuk ndryshon përmbajtjen e tij, duke bërë të mundur transferimin në qendrën ekzistuese të Gjaderit edhe të emigrantëve që vijnë nga Italia”, shpjegoi Piantedosi.
“Kjo do të na lejonte të riaktivizonim menjëherë atë qendër në mënyrë që të mos humbasë funksionet e saj.”
Lëvizja italiane, e cila i ofron Melonit një mundësi të re për të rifilluar projektin e kushtueshëm, pason një propozim të Komisionit Evropian të zbuluar në mars për të hapur “qendra të reja kthimi” që do të ngrihen në vendet e treta për azilkërkuesit e refuzuar.
Vetëm 20% e njerëzve me urdhër dëbimi janë larguar efektivisht nga territori i BE-së, sipas Komisionit Evropian, i cili prezantoi Sistemin Evropian për Kthim si një zgjidhje të mundshme.
Propozimi synon të vendosë një standard për të 27 anëtarët e bllokut dhe të lejojë autoritetet kombëtare nga një vend të zbatojnë urdhrin e dëbimit të lëshuar nga një tjetër.
Rregulla të tilla mungonin në paktin e BE-së për migracionin dhe azilin, të miratuar vitin e kaluar.
Qeveria italiane është gjithashtu në pritje të një vendimi të Gjykatës Evropiane të Drejtësisë, i cili pritet këtë verë, i cili mund t’u mundësojë qendrave shqiptare të funksionojnë siç ishte planifikuar fillimisht.
Rregulla më të rrepta të shtetësisë
Në një dekret të veçantë, qeveria ashpërsoi gjithashtu ligjet për shtetësinë italiane.
Pasardhësit italianë të lindur jashtë vendit do të bëhen automatikisht shtetas vetëm për dy breza dhe vetëm ata që kanë të paktën një prind ose gjysh të lindur në Itali do të bëhen shtetas që nga lindja.
Ministri i Jashtëm Antonio Tajani sqaroi se shumë pasardhës të emigrantëve italianë do të mund të marrin ende shtetësinë, por do të vendosen kufij për të shmangur abuzimin dhe “komercializimin” e pasaportave italiane.
Nga viti 2014 në 2024, qytetarët që banojnë jashtë vendit u rritën nga rreth 4.6 milionë në 6.4 milionë, një rritje prej 40%.
Italia ka mbi 60,000 procese në pritje për nënshtetësinë.
