Deri kohët e fundit, bankat perëndimore në Rusi kishin një shpresë të vogël se do të ishin në gjendje të shisnin operacionet e tyre dhe të dilnin nga vendi me para në dorë. Kjo mundësi po zhduket shpejt.
Qeveria ruse po sinjalizon se do të bllokojë çdo përpjekje nga huadhënësit, përfshirë Raiffeisen Bank International AG dhe UniCredit SpA për të shitur njësitë lokale për çdo blerës që rrezikon të sanksionohet, sipas njerëzve të njohur me këtë çështje.
Kjo në mënyrë efektive përjashton një blerës rus dhe duke pasur parasysh kundërshtimin e qeverive perëndimore ndaj çdo ofertuesi të jashtëm që hyn, e bën një shitje pothuajse të pamundur. Mubadala Investment Co. i Abu Dhabit braktisi një blerje të mundshme të operacioneve ruse të UniCredit vitin e kaluar mbi bazën se qeveria e SHBA do ta kundërshtonte atë, thanë njerëz të njohur me këtë çështje.
Raiffeisen dhe UniCredit kanë kërkuar një rrugëdalje nga ngatërresa e tyre në vend që nga pushtimi i Ukrainës mbi dy vjet më parë. Bankat perëndimore, dy nga më të mëdhatë e mbetura me operacione në Rusi, shihen nga qeveria e Presidentit Vladimir Putin si kanale jetike për pagesat e huaja, tha një nga njerëzit.
Nën presionin e Bankës Qendrore Evropiane për të përshpejtuar largimet e tyre, drejtuesit kishin kërkuar të shisnin asetet lokale si një mënyrë për të minimizuar humbjet, për të zvogëluar rrezikun e shkeljes së paqëllimshme të sanksioneve dhe për të kufizuar dëmtimin e mundshëm të reputacionit.
Por Rusia e ka bërë gjithnjë e më të vështirë largimin e kompanive ndërkombëtare. Qeveria ka krijuar një komision të posaçëm për miratimin e nxjerrjes jashtë përdorimit dhe ka detyruar bizneset që të shesin me zbritje mbi pagesën e taksës së daljes.
Javën e kaluar qeveria vendosi t’i shtrëngojë më tej këto rregulla, duke hequr zbritjen që shitësi duhet të pranojë në 60% nga 50% dhe më shumë se dyfishuar taksën e daljes në 35%. Marrëveshjet me vlerë më shumë se 50 miliardë rubla (515 milionë dollarë) tani do të kenë nevojë edhe për miratimin e Putinit. Lëvizja ishte projektuar pjesërisht për të mbajtur aktivet e huaja në vend, sepse një shitje do të nënkuptonte dalje shtesë kapitali, thanë njerëz të njohur me këtë çështje.
UniCredit dhe Raiffeisen i kanë kufizuar të dyja operacionet, por gjithsesi mundësojnë disa pagesa, duke përfshirë edhe në valutë në rastet kur transaksionet nuk janë nën sanksione. Kjo i bën ato asete të vlefshme për Rusinë, e cila që nga qershori është në një krizë pagesash ndërkufitare.
Kredite e Unicredit dhe Raiffeisen ne Rusi
UniCredit dhe Mubadala nuk pranuan të komentojnë. Qeveria dhe Banka e Rusisë nuk iu përgjigjën një kërkese për koment. Një zëdhënës i Raiffeisen nuk pranoi të komentojë, duke vënë në dukje deklaratat e fundit mbi përpjekjet e vazhdueshme të bankës për të shitur njësitë.
Citigroup Inc. thotë se ka përfunduar pothuajse të gjitha operacionet e saj bankare institucionale në Rusi. Ajo gjithashtu ka përfunduar kryesisht një mbyllje të bizneseve të saj lokale të konsumatorit dhe bankave tregtare pasi nuk ishte në gjendje t’i shiste ato divizione. Sipas një prezantimi për investorët, ajo vlerëson ekspozimin e saj total atje në 9.1 miliardë dollarë në fund të tremujorit të tretë, më shumë se 80% e të cilave janë “dividendë të pakthyeshëm të korporatave ruse”.
Autoritetet ruse nuk do të miratonin asnjë blerës – vendas apo të huaj – që mund të sanksionohej, thanë njerëzit. Kjo do të mbyste kanalet e pagesave, duke lënë vetëm Gazprombank, e cila merret me pagesat për eksportet e gazit, si huadhënësi i vetëm i madh në gjendje të trajtojë transaksionet në valutë të huaj. Shumica e huadhënësve më të mëdhenj rusë tashmë janë ngrirë nga SëIFT, sistemi i mesazheve të pagesave ndërkombëtare.
Kërcënimi i sanksioneve ndaj blerësve të mundshëm është real. Në vitin 2022, qeveria e Mbretërisë së Bashkuar vendosi masa ndëshkuese ndaj Vladimir Potanin, manjatit miliarder të minierave, pasi ai bleu Rosbank PJSC nga Societe Generale SA.
Një blerës i mundshëm rus nuk pranoi të merrte në konsideratë një nga operacionet lokale të bankave, i shqetësuar se blerja e tyre do të çonte në sanksione ndërkombëtare, sipas një personi të njohur me këtë çështje.
Përpjekja e Mubadalas
Mubadala, fondi i pasurisë sovrane prej 300 miliardë dollarësh i Abu Dhabit, përfundimisht vendosi të ndërpresë bisedimet për të blerë njësinë ruse të UniCredit gjatë vitit 2023 për shkak të shqetësimeve se rregullatorët amerikanë mund të kenë një pikëpamje të pafavorshme, thanë dy njerëz të njohur me këtë çështje.
Banka e Rusisë, e cila rregullon tregun, kishte sinjalizuar mbështetje për një marrëveshje, thanë tre persona të njohur me këtë çështje.
Megjithatë, një marrëveshje që i përshtatet bankave dhe rusëve mbetet shumë e pamundur të fitojë mbështetjen perëndimore. Dhe marrëveshjet që u përshtaten fuqive perëndimore – një shitje te një blerës vendas ose një mbyllje e thjeshtë – nuk i pëlqejnë rusët, duke i lënë bankat të mbërthyera në mes.
Gjatë dy viteve të fundit Raiffeisen ka paraqitur blerës të shumtë të mundshëm tek rregullatorët, sipas një personi të njohur me negociatat. Disa prej tyre janë refuzuar nga Perëndimi, ndërsa në një rast tjetër blerësi nuk ka marrë aprovim nga rusët.
Bllokimi i shitjes ka pasoja për operacionet e përditshme të bankave.
Huadhënësit janë gjithnjë e më shumë në rrezik të betejave ligjore midis kompanive ruse dhe perëndimore.
Në maj, një gjykatë ruse ngriu më shumë se 460 milionë euro të aseteve lokale të UniCredit sipas një padie në lidhje me një projekt të gazit natyror tashmë të sanksionuar.
Të dy njësitë e huadhënësve i nevojiten Rusisë po aq sa edhe klientëve evropianë që ende tregtojnë me vendin, përfshirë edhe mallrat, tha një person i afërt me qeverinë ruse. Shumë kompani italiane vazhdojnë të operojnë në Rusi dhe të gjitha bëjnë pagesa përmes UniCredit, tha personi.
Raiffeisen tha se do të shkurtojë ndjeshëm biznesin e pagesave këtë vit, siç kërkohet nga BQE, duke i shërbyer vetëm një grupi të zgjedhur klientësh të miratuar paraprakisht.
Për momentin, njësitë janë shumë fitimprurëse për shkak të normave të larta të interesit në Rusi, por në rënie të bilanceve, dhe kufizimet nënkuptojnë se fitimet nuk mund të transferohen te kompania mëmë.
Përfundimisht, humbjet ka të ngjarë të ndodhin nëse situata aktuale gjeopolitike zvarritet, duke ngrënë kapitalin. UniCredit ka lënë mënjanë dispozita për të mbuluar atë që ajo e quan një “ndikim të humbjes ekstreme” – në mënyrë efektive, shtetëzimin e njësisë së saj ruse.
Shefi Ekzekutiv i UniCredit, Andrea Orcel, pranoi në maj se një dalje e plotë nga Rusia do të jetë e vështirë për t’u arritur. “Nëse do të kishte një mundësi për të përshpejtuar më tej shkëputjen tonë, ne do ta bënim,” deklaroi ai.
