Plani për të zgjatur shkurtimet deri në mesin e vitit 2024 vjen në krye të shkurtimeve të mëparshme si për prodhimin ashtu edhe për eksportet e naftës pasi disa nga prodhuesit më të mëdhenj të energjisë në botë përpiqen të rrisin normat e tregut.
Ministria e Energjisë e Arabisë Saudite tha se do të ulë prodhimin e saj me një milion fuçi në ditë nga prilli në qershor (TM2), ndërsa Rusia njoftoi 471,000 fuçi në ditë shkurtime në tremujorin e dytë.
“Për të ruajtur stabilitetin e tregut, këto shkurtime shtesë do të rikthehen gradualisht në varësi të kushteve të tregut”, tha zëvendëskryeministri rus Alexander Novak pas përfundimit të tremujorit të dytë.
Masat për të dy vendet janë si shtesë e një reduktimi prej 500,000 fuçi në ditë të shpallur në prill 2023, i cili zgjat deri në fund të 2024.
Emiratet e Bashkuara Arabe, Kuvajti, Iraku dhe Kazakistani ndoqën shembullin, duke thënë se do të zgjasin shkurtimet ekzistuese vullnetare deri në fund të qershorit.
Aleanca e naftës OPEC+ e 22 vendeve ka zbatuar shkurtime të furnizimit me më shumë se pesë milionë fuçi në ditë (bpd) që nga fundi i vitit 2022.
Pushtimi rus i Ukrainës në vitin 2022 çoi çmimet e naftës në 140 dollarë, duke rritur të ardhurat në të gjithë industrinë.
Perëndimi është përpjekur të synojë eksportet e energjisë të Moskës nën sanksionet e vendosura për ofensivën e Kremlinit në Ukrainë, duke e detyruar Rusinë të rrisë furnizimet për vende si Kina dhe India.
Çmimet e naftës u rritën të premten në pritje të zgjatjes së re. West Texas Intermediate kaloi 80 dollarë për herë të parë që nga nëntori, ndërsa fuçia brent bruto e Detit të Veriut arriti në 83,55 dollarë.
Uniteti i brishtë
Në vitin 2016, aleanca e prodhimit të naftës së papërpunuar OPEC, 13 anëtarë të kryesuar nga Riadi, formoi OPEC+ me 10 vende të tjera, përfshirë Moskën, për të lehtësuar çmimet pas konkurrencës amerikane.
“I gjithë qëllimi i OPEC+ ishte të dilte me një grup më të gjerë në mënyrë që të mos kishte nevojë për shkurtime vullnetare,” tha për AFP ekonomisti i Rstad Energy, Jorge Leon, “Të gjithë kontribuojnë dhe askush nuk shkon vetëm.”
Por për gati një vit, karteli nuk ka demonstruar ndonjë unitet të madh për shkak të mungesës së marrëveshjes mes anëtarëve.
Shkurtimet vullnetare, paralajmëroi Leon, janë një “sinjal i qartë se kohezioni i OPEC+ nuk është i madh”.
Në një lëvizje të befasishme në dhjetor, Angola doli nga aleanca për një mosmarrëveshje mbi një vendim për të shkurtuar prodhimin, mbështetur nga Riadi me peshë të rëndë.
Për Leon, “më shumë vende do të duhet të kontribuojnë në shkurtimet zyrtare” si pjesë e një marrëveshjeje të përbashkët ose OPEC+ rrezikon të jetë thjesht një aleancë gjithnjë e më e lëkundur.
